“O maior descubrimento de arte rupestre das últimas dúas décadas en Galicia”, revelado polos incendios

"O maior descubrimento de arte rupestre das últimas décadas en Galicia” é como presentan varios arqueólogos o achado nos montes de Taboexa (As Neves) afectados polos incendios do pasado outubro dunha superficie de petróglifos descoñecida ata o de agora.

 Unha descuberta que avalaría “un novo paradigma para a arte rupestre galega e portuguesa: entre o fondo da ría de Vigo e o río Lima o animal case exclusivo, multirepresentado, non é o cervo, son os équidos”. A Dirección Xeral de Patrimonio da Xunta confirma que os novos petróglifos de Taboexa “non están catalogados e, a priori, parecen importantes”.

O descubrimento dos novos petróglifos, que se produciu o pasado 7 de decembro, foi anunciado a pasada semana, tras a súa análise polos expertos, no salón de actos do Centro de Interpretación do Patrimonio de Taboexa, nun acto no que estiveron presentes Xosé Lois Vilar, Eloy Martínez e Manolo Ledo, da sección de arqueoloxía do Instituto de Estudos Miñoráns (IEM), moi activo na recuperación e investigación do patrimonio en todo o sur da provincia de Pontevedra, así como o alcalde das Neves, Xosé Manuel Rodríguez, e os descubridores do petróglifo, Cándido Verde, Xosé Álvarez “O Buraco” e Xilberte Manso. 

O arqueólogo Xosé Lois Vilar destaca que na zona na que se descubriron os novos petróglifos había xa outros inventariados, pero os agora atopados estaban enterrados e só puideron ser localizados tras os incendios do pasado outubro, paradoxo do que se lamenta porque o lume é dos peores inimigos deste tipo de restos arqueolóxicos. Foi precisamente cando foron revisar o estado en que os incendios deixaran os petróglifos xa catalogados cando se atoparon co agora descuberto.

Desde o IEM  consideran os petróglifos de Taboexa “dos mellores de Galicia polo seu tamaño, pola súa tipoloxía e pola cantidade e variedade de figuras representadas”. Segundo a descrición dos arqueólogos, nunha laxe inclinada de entre 25 e 30 metros cadrados (uns 6x5 metros) están gravadas diversas coviñas, algunha figura abstracta e “uns vinte zoomorfos orientados en direccións diverxentes ocupando toda a pedra”.

 “Na parte alta presidindo, un home ben sexuado, á súa esquerda un cánido e debaixo un équido ferido por arma longa, animais de boísima factura, boa conservación, grande tamaño e na mesma zona do petróglifo gravados usando tres técnicas distintas”, esquemática, vaciado do corpo e doble trazo. Segundo Vilar, o petróglifo aoparíase entre os "40 ou 50 mellores de Galicia" e sería o mellor dos atopados nas dúas últimas décadas.

 Segundo os expertos, os zoomorfos son “claramente équidos coa cola espesa, as orellas, a ausencia de cornas”, o que os leva a ratificar “un novo paradigma para a arte rupestre galega e portuguesa: entre o fondo da ría de Vigo e o río Lima (xa cun caso en Felgueiras, máis ao sur) o animal case exclusivo, multi representado, non é o cervo, son os équidos”. 

Segundo din, “nesta extensísima área xeográfica só se coñecen dez superficies claras con cérvidos, delas só unha, quizais dúas en Portugal, pegadas ao Miño (Verdoejo) e máis de cen con équidos co mesmo comportamento que os cérvidos, perseguidos, cazados, simplemente representados na pedra. Os équidos cazados vivos ou matados co home como dominador da natureza”.

“Este postulado comprobado na práctica vén de afianzarse aínda máis coa descuberta en Taboexa, que confirma o novo paradigma”, din os expertos do IEM, cuxa sección de arqueoloxía e etnografía vén impulsando o Proxecto Equus, que combina os estudos zoolóxicos, etnográficos e arqueolóxicos sobre os garranos (equus ferus atlanticus) e a arte rupestre.

Desde a Consellería de Cultura indican que o IEM comunicou á Dirección Xeral do Patrimonio a aparición destes achados, que “non están catalogados” e que “a priori, parecen importantes”. Está previsto que nos próximos días arqueólogos de Patrimonio se despracen á zona para inspeccionar os achados, valorar a súa importancia e determinar que medidas tomar con eles."              (Praza Pública, 14/01/18)