"(...) O alcalde de Ferrol, Jorge Suárez, recíbenos (...)
Primeiro, a actualidade sobre a calidade da auga. Os niveis de trihalometanos seguen en cifras aceptables para o consumo?
Todos os novos datos e analíticas que temos son moi positivos. Todos os concellos están moi por debaixo de 100.
Este luns reunícheste con representantes da Xunta. Como foi este encontro?
Si, efectivamente este luns tivemos unha nova xuntanza coa delegada
territorial da Xunta, Belén do Campo, e coa xefa territorial de
Sanidade, Cristina Pérez. Non podo cualificar esta xuntanza máis que
coma un lavado de cara, xa que durante toda esta crise non apareceu por
Ferrol ningún representante do Goberno galego de máis rango que unha
xefa territorial.
E cando esta o fixo foi a requirimento dos alcaldes
afectados, nunca por propia iniciativa nin para aplicar plan ningún.
Pediuse que viñera a conselleira de Sanidade e nin se presentou ela á
xuntanza nin ningún dos cargos da súa consellaría.
Como valoras en termos xerais a actuación do Goberno galego nesta crise?
O papel xogado pola Xunta nestes tres días foi negativo e tardío. E,
ademais, lamentablemente, dedicáronse a disparar contra todas as
administracións locais, tentando debilitar os gobernos e buscando
maquillar a súa nefasta actuación. Agora pretenden facer un relatorio á
súa medida, no que cualifican a súa actuación como impecable. É tamén
lamentable que o presidente da Xunta estivese o domingo tomando algo
nunha praia de Ferrol cando aínda non sairamos desta crise.
A Xunta utilizou esta crise para atacar concellos doutra cor política
Tentaron aproveitar politicamente esta crise para debilitar a alcaldía
de Ferrol, personificada en min, un alcalde dunha candidatura de unidade
popular. Tentaron utilizar politicamente un estado de emerxencia. Este
foi un problema que excedeu as competencias municipais, foi un asunto de
saúde pública, cuxa xestión compete á Xunta, pero o Goberno galego
desentendeuse completamente.
Temos a impresión de que se isto sucedera
hai dous meses, co anterior goberno municipal, a Xunta tería
proporcionado medios materiais e humanos suficientes, dos que os
concellos non poden dispor nun prazo inmediato.
Dende o Goberno galego arguméntase que o Concello estaba ao
tanto da situación dende o día 14, cando a Xunta envía os datos das
analíticas por fax...
Aquí entrou un fax por rexistro ordinario o día 14, como quen pide un
colector do lixo ou unha sinalización para unha beirarrúa, unha
comunicación na que a Xunta, ante a suba de niveis de trihalometano,
pide que se apliquen medidas correctoras, sen que ese documento
advertira en ningún momento de perigos para a saúde nin recomendase
restrinxir o consumo de auga.
O día 15 o fax é entregado ao persoal de
servizo. E 24 horas despois, sorprendentemente, chaman por teléfono
obrigando aos cinco concellos a un corte de auga. Esa falta de
previsión, a non comunicación previa do risco, fixo que nos vísemos
desbordados e que non puidésemos tomar medidas preventivas máis
axeitadas.
Tamén afirman que o alcalde de Ferrol é o responsable do
sucedido, por ser o presidente de Emafesa. Como é habitualmente a
comunicación entre a empresa e o Concello? Como o foi estes días?
O anterior alcalde deixou convocado un consello de administración de
Emafesa para o día 29. Pero o día 29 aínda non se celebrara o pleno de
organización, polo que formalmente eu aínda non era presidente de
Emafesa. Tampouco o son a día de hoxe, porque iso require dunha xunta
extraordinaria de accionistas. Isto non quere dicir que eu queira eludir
responsabilidades, porque creo que o alcalde ten que ter estas
responsabilidades. Pero ten que telas cando ten comunicación.
Toda a
parte técnica e de xestión de Emafesa é levada directamente por Urbaser.
E debe ser Emafesa quen responda por que dende o primeiro momento,
dende o día 6 de xullo que é cando hai o primeiro valor alto, non me
chamou directamente para buscar solucións conxuntas a este problema. No
próximo consello que celebremos vaise tratar este tema nun punto
extraordinario.
Esa comunicación debe ser mellorada, pois Emafesa
mándanos as súas análises quincenalmente por rexistro. Pero, por
suposto, se se produce unha circunstancia extraordinaria, a comunicación
debe ser inmediata. Con todo, si quero dicir que polo visto estes días
os técnicos de Emafesa superan en moito a eficiencia do traballo dos
técnicos da Xunta.
Na actuación do Goberno galego, por exemplo nos seus erros de
comunicación, atopas máis desleixo ou ves tamén dolo e intencionalidade
política?
Cando o xoves recibín a primeira chamada da xefa territorial de
Sanidade, díxome: “Tes que cortar o consumo de auga, mandamos unha
mostra a Lugo, o resultado chegará o martes, se queres falamos o luns”.
Maior mostra de desleixo que isto non a hai. Despois, claro, os
acontecementos precipitáronse, houbo alarma social e comezaron a facer
análises.
Pero mesmo entón seguiron facendo mal as cousas, porque as
primeiras analíticas publicáronas só na súa web, sen nolo comunicar
directamente. Cando publicaron a segunda analítica, convocaron os medios
de comunicación e tivemos que ir alí persoalmente para coñecela.
E este
mesmo luns, cando tiveron un novo resultado, comprometéranse a
comunicarmo directamente e unha vez máis non o fixeron dicindo, por
segunda vez, que tiñan mal apuntado o meu número. Un disparate. Despois
está o recorrente argumentario empregado en todo momento pola Xunta,
aludindo a que a responsabilidade é do Concello e a que eu son o
presidente de Emafesa. Semella unha caza de bruxas.
Tes a impresión de que a cidadanía de Ferrol ve o Concello como
o culpable do sucedido? Nalgunhas declaracións eloxiaches o
comportamento da poboación, e tamén dos traballadores municipais...
Creo que se lle conseguiu dar a volta á estratexia comunicativa da
Xunta e a este intento de desprestixio. Quedaron retratados. Todo o que
pasou serviu tamén para constatar que ante unha emerxencia coma esta hai
profesionais e persoal voluntario moi cualificados na cidade que poden
suplir as funcións que a Xunta non cumpre: bombeiros, policía local,
protección civil, etc.
Que tería sido diferente se a xestión da auga fose municipal?
En primeiro lugar a comunicación tería sido inmediata e efectiva,
teríamos toda a información directamente. Agora temos que pedirlle
informes a Emafesa, estamos nas súas mans. Non digo que os seus informes
non vaian ser veraces, pero darlle toda a parte técnica a unha empresa
privada fai que esteamos a mercede deles. Cunha xestión pública o
control da salubridade, cando menos, quedaría garantido.
A remunicipalización de servizo e, en concreto, a recuperación
da xestión da auga para o Concello é un dos eixos do voso programa de
Goberno. O sucedido estes días cambia o plan de traballo que tedes neste
tema ou os tempos para facelo?
Isto varía moito a situación. Hai outros servizos, coma a recollida do
lixo, no que a recuperación da xestión vai ser inmediata, porque a
concesión remata agora. En canto á auga tiñamos outro proxecto, de ir
paso a paso, pois está concesionada ata o ano 2030. Hai unha vía
xudicial para poñer fin a concesión, pero estas compañías teñen grandes
bufetes legais, recursos cos que nós non contamos, recorren ao Supremo,
recorren a Estrasburgo...
E hai outra vía, que é denunciar o contrato
por incumprimento. E se temos que buscarlle un lado positivo a isto que
pasou, é que permite abrir esta nova vía, porque se isto non é un
incumprimento do contrato, non sei que pode selo.
Tedes xa definidos os detalles desa denuncia e os prazos nos que se podería realizar?
De momento, imos deixar que a Fiscalía actúe, e en función das súas conclusións e das responsabilidades que dirima, actuaremos.
Hai varias investigacións en curso, comezando pola da Fiscalía,
pero tamén dende o Concello ides iniciar unha investigación sobre o
sucedido? En que ides centrar as pesquisas?
O primeiro que queremos facer é acceder ao histórico das medicións. De
momento, a información á que puidemos acceder dinos que os datos que
achegaba Emafesa eran veraces, pero aínda nos falta moita información.
Hai que investigar, así mesmo, unhas declaracións moi graves da voceira
do Partido Popular nas que acusa a Emafesa de querer ocultar a
información. E hai que ver tamén cal é a orixe desta contaminación, se
hai algún defecto nas Forcadas
Tendo en conta de que o proceso de remunicipalización, siga a
vía que se siga, non é inmediato, e require duns certos prazos, que
medidas ides adoptar para mellorar o servizo de Emafesa e a comunicación
co Concello?
O que sucedeu non pode volver ocorrer, e vaise tratar no próximo
consello de administración. Pero dende xa un representante do Concello, o
Concelleiro Delegado de Servizos, vai estar presente en todas as
xuntanzas da empresa para que toda a información que lle chegue a
Emafesa tamén lle chegue ao Concello." (Marcos Pérez Pena
No hay comentarios:
Publicar un comentario