"Aser Álvarez (Bande, 1976) levaba tempo cultivando a idea, pensando nun
lugar de encontro para “actores públicos e privados preocupados polos
retos e retos do mundo rural desde unha perspectiva contemporánea”. Este
domingo, 22 de setembro, comeza en Compostela o primeiro Foro Internacional sobre a Cultura e a Economía Rural (FICRURAL).
Faino cunha andaina para que reivindica a loita contra o quecemento
global e cun repenique das campás das igrexas e capelas da vila urbana e
rural. O evento celébrase durante toda a semana na Fundación Laboral da
Construción, na rúa Pontepedriña de Arriba.
Que é o FICRURAL?
Foi agromando pouco a pouco, a lume lento, como se cociñan as cousas no
rural. Comezamos cun monográfico da Revista Arraianos titulado A vida nas aldeas,
no que reflexionabamos sobre os retos do mundo rural. Iso foi hai máis
de dez anos. Despois veu o proxecto Galeguesa e todo o traballo
desenvolvido con varios documentais desde Arraianos Producións, con
Plácido Romero. Tamén, a creación do Festival Internacional de Cine
Rural, xa hai cinco anos, coa colaboración de Lareira Pop. O foro
responde á necesidade de dar un paso e propiciar o encontro e o
intercambio de experiencias. O FICRURAL
nace co apoio do Concello de Santiago e da Deputación da Coruña, e
pretende ser un foro multidisciplinar de divulgación de experiencias e
casos de éxito que dean impulso a un modelo innovador para o rural.
Por que un festival rural en Compostela?
Santiago é a capital de Galiza e ten unha forte identidade rural.
Compostela é o segundo concello con máis territorio rural na Coruña.
Case 180 dos 190 quilómetros cadrados son territorio rural. E iso, lonxe
de ser un problema, é unha enorme oportunidade. É un rural moi singular
dado que non houbo ese proceso de abandono tan intenso que puido haber
noutras zonas. Houbo un proceso de despoboamento, pero non de abandono.
Pero o rural de Santiago non se coñece, nin sequera os propios
composteláns. O foro inclúe no programa unha serie de roteiros polas
parroquias que van quedar a disposición na web.
Que pensa cando escoita falar da Galiza baleira ou baleirada?
O certo é que xa estou un pouco canso diso, creo máis na Galiza chea o
nunha Galiza rural reconquistada, nesa que cada día vexo en exemplos de
emprendedoras e mulleres bravas que están a desenvolver os seus
proxectos vitais no rural de Compostela e comarca e mesmo noutras zonas
da Galiza interior. Creo que é preciso apoiar estas iniciativas e
propiciar a colaboración entre actores públicos e privados que actúan no
rural.
Cree que a xente do rural, como as heroínas de Yoseba, precisan gañar autoestima?
Este tipo de foros son moi importantes para que eses heroes e heroínas
poidan verse valorados e facerse máis visíbeis. Por iso lle dedicamos
unha retrospectiva a este artista que a través do proxecto Fenómenos do
Rural está a facer moito por rachar estereotipos.
Hai un festival de cine rural, pero 'existe' un cine rural?
Existen un cine e unha literatura que cada vez máis se centran neste
eido. Na web facemos unha revisión de todos eses encontros que se están
producindo no cine e na literatura. Hai un nivelazo.
Cales son os obxectivos do FICRURAL máis alá de propiciar eses encontros?
Pois a partir desde punto de encontro, de diálogo e de reflexión, crear
unha rede colaborativa entre axentes e proxectos de emprendemento para a
dinamización do rural de Compostela, da súa comarca e dos concellos do
país. Queremos dar o primeiro paso nesa dirección.
Por que non vivimos e traballamos no rural?
Hai problemas estruturais graves, e o grao de abandono e despoboamento é
tal que mesmo pode chegar a impedir que alguén poida emprender. Pero
tamén existen moitos estereotipos e persoas que mitifican o rural desde a
perspectiva do urbanita. E hai moitos prexuízos. Non se trata so de
facer proxectos relacionados co sector agro-gandeiro, porque hai moitas
alternativas. Unha vez que coñezamos os recursos que hai nas parroquias,
poderemos pensar os proxectos. Probablemente moitos deles teñan que ver
coa agro-gandaría e o turismo, pero outros poden ser artesáns,
artísticos… xente que o único que precisa é ter unha boa conexión a
Internet. Hai que xogar coas particularidades que ten Compostela. Este
pode ser unha especie de piloto que despois exportar. Pero sobre todo é
un punto de encontro para cooperar e emprender.
Hai nostalxia do rural. Pódese converter iso nun negocio?
Hai unha xeración que perdeu o lazo que tiña coa aldea, ese intercambio
de coñecementos. Cremos que máis que un negocio, hai verdadeiras
alternativas para desenvolver proxectos. Non é cuestión de negocio,
senón de convertelo nun lugar onde facer viable un negocio. O que imos
facer é traer a moitos promotores, mentores de proxectos de
emprendemento rural, directores de redes de coworking rural que están funcionando. Traelos aquí para aproveitar o seu coñecemento.
Até que punto os urbanitas galegos gardan memoria do rural e por iso teñen idealizada a vida no rural?
Iso terá que preguntarllo a eles. Eu son de aldea, crieime no rural e
sigo vivindo no rural sempre que podo; por iso esta teima en facer algo
por revitalizalo.
Cando deixará Galiza de ser rural?
Non debera. Nunca. Deixaría de ser Galiza. Outra cousa é que haxa unha
visión política do rural acaída ao momento histórico que estamos a
vivir. Precisamos entender o rural desde unha perspectiva contemporánea,
aproveitar os nosos recursos e complementar o rural e o urbano. Ver o
que se está a facer noutras zonas do planeta para afrontar a crise do
rural, que é global, para acadar o equilibrio entre o rural e o urbano. E
para iso non estaría de máis que os políticos se puxeran de acordo para
promover un gran pacto polo rural."
(Entrevista a ASER ÁLVAREZ, PROMOTOR E DIRECTOR TÉCNICO DO FICRURAL, Erik Dobaño, Sermos Galiza, 22/08/19)
No hay comentarios:
Publicar un comentario